ریشه چای از نیمروز (=جنوب) باختری (= غربی) چین سرچشمه می گیرد. در چین باستان چای به پاژنام (= عنوان) نوشیدنی دارویی کاربرد داشت اما در دوره‌ی پادشاهی تانگ (۶۱۸- ۹۰۷ ترسایی) به یک نوشیدنی رواگ (=رایج) در میان مردم چین شد و از آن پس این رسم در کشورهای خاور آسیا نیز گسترش یافت.
بازرگانان و کشیش های پورتگالی آن را در سده ۱۶ ترسایی به مردم باختر شناساندند. در دوره سده ۱۷ ترسایی نوشیدن چای در انگلیس رواگ یافت. انگلستان کشوری است که فرآوری انبوه و بازرگانی این گیاه را در هندوستان آغازید و توانست با این کار از ویژه سازی (=انحصار) چای چین جلوگیری کند.
دربیشتر گویش های چینی همانند ماندارین (Mandarin) و کانتونیز (Cantonese) این واژه ” چا” گفته می شود اما در بخش “هوککین” Hokkien در راستای نیمروزچین و نیمروز خاوری آسیا، آن را گونه “تِ” the گویند.
این دو گونه گویش به سه گونه وارد زبان کشور های دیگر شده است:
• Te”تِ” این آوا از راه بندر شیامین (در نیمروز باختری چین) جایی که کانون بازرگانی با اروپای باختری همانند یونان بود، در باختر گسترش یافت و از آن پس در زبان انگلیسی به واژه ی Tea دگرگون یافت. این واژه رواگ ترین گویش در گیتی است.
• Cha این آوا به گویش کانتونی دربخش گوانجو و هنگ کنگ وابسته است. این جا ها پل پیوندی با کشور پورتگال بوده اند که فیار (=صنعت) چای را در هندوستان گسترش داد. درکشورهای کره و ژاپن نیز از لغت cha استفاده می شود.
• Chai ریشه بنیادین این واژه از زبان پارسی سرچشمه می گیرد. چای(chai) از واژه چینی (cha= 茶) در زبان چینی است که این واژه پیش از راهیابی به زبان‌های روسی،اَربی،اردو و ترکی پسوند پارسی “ی” را دریافت کرده و از آن پس با همین آوا، گویش می شود.
